14 қараша – балалар мен ересектерге өз даусын табуға, ойын еркін жеткізуге және өз сөзінің үнінен қуаныш сезінуге көмектесетін жандардың кәсіби мерекесі – Халықаралық логопед күні. Бұл мамандық терең білімді ғана емес, ерекше сезімталдықты, шыдамдылық пен жан жылуын талап етеді.
Бүгінде логопедтің рөлі туралы айту маңызды, өйткені қоғамда оның жұмысы жайлы хабардар болу баланың сөйлеу ерекшеліктерін дер кезінде байқауға, түзетуге, уақытты жоғалтпауға және, ең бастысы, түсінуге көмектеседі. Логопед – бұл тек дыбыстарды түзеуші маман емес, баланың тұлғалық дамуы мен өзіне деген сенімділігін қалыптастыратын серіктес.
«Қарлығаш» балабақшасында дыбыстар ойынға айналып, сөздер сиқыр секілді естілетін ерекше бір әлем бар. Бұл – логопед кабинеті, мұнда әрбір күн балалардың күлкісіне, жаңа дыбыстарға және кішігірім жеңістерге толы. Есіктен кірген сәтте баланың анық айтқан әрбір дыбысы мен шат күлкісі логопед мамандардың еңбегін айқын сездіреді.
Логопед мамандар балаларды жылы жүзбен қарсы алады. Қабырғаға айна ілінген, үстелде түрлі түсті карточкалар, ойыншықтар, құм сағаттар мен жаттығу құралдары жатыр. Бұл – олардың ең басты құралдары. Олар хирургтің скальпелі де емес, суретшінің қылқаламы да емес, бірақ дәл осы құралдар арқылы логопед баланың сөйлеу тілін түзетіп, өзіне деген сенімін оятады.
«Әр дыбыс – кішкентай жеңіс», – дейді логопед мамандар.
Сабақ кезінде балалар дыбыстарды дұрыс айтуға үйренеді: алдымен тыныс алу жаттығуы, содан кейін «жылан» ойыны, айна алдындағы қызықты қимылдар.
Бұл тек дыбысты қою сабағы емес, баланың назарын, есте сақтау қабілетін, тынысын және өзіне деген сенімін дамыту үдерісі, - дейді логопедтердің бірі.
Қазіргі таңда мектепке дейінгі жастағы балалар арасында сөйлеу тілі дамуының кешеуілдеуі жиі кездеседі. Бұл – алаңдатарлық құбылыс. Осындай жағдайда ата-аналарға көмекке келетін, баланың тілі мен ойын дамытуда бағыт-бағдар беретін маман – логопед-дефектолог.
Логопедтің жұмысы тек дыбысты түзету емес. Ол – үлкен шыдамдылықты, мейірімділікті және баланың ішкі дүниесін түсіне білуді қажет ететін еңбек. Мұнда келетін әрбір баланың өз ерекшелігі бар: бірі кей дыбысты айта алмайса, екіншісінің сөздік қоры аз, ал тағы бірі алғашқы сөздерін енді ғана үйреніп жүр.
Сол себепті әрбір баланың «кілтін» табу – логопед шеберлігінің ең биік көрінісі. Бұл көбіне ойын арқылы, күлкі мен жылы қарым-қатынас арқылы жүзеге асады.
Көп жаттығудан кейін бала алғаш рет «Р» дыбысын анық айтқан сәт – логопед еңбегінің нәтижесі. Сол сәттегі баланың қуанышы мен маманның үнсіз жымиған мейірімі – нағыз шабыт көрінісі.
Сабақ барысында логопедтер өздерінің әдістемелік құралдарын пайдаланады. Мысалы, «Дыбыс әлемі» атты кітапшалар – әр дыбысқа арналған шағын ертегілер мен кейіпкерлер. Бұл материалдарды мамандар өздері құрастырады, әр беті баланы қызықтыруға және оқу процесін ойын түрінде өткізуге бағытталған.
Логопедтердің еңбегі – тек сөйлеуді түзету емес. Бұл – баланың жеке тұлға болып қалыптасуын ашу, өзіне деген сенімін дамыту және жүрекпен сөйлету. «Қарлығаш» балабақшасының логопедтері балаларды тек сөйлетуге емес, сонымен бірге естуге, сезінуге және өзіне сенуге үйретеді.
